« Haberler «

Gözde ışık çakmaları ve sinek uçuşmaları: çanlar kimin için çalıyor?

20 Kasım 2021 Cumartesi

Retina Dekolmanı
Prof. Dr. Sinan Tatlıpınar, beğenilen sinek uçuşması ya da flaş patlaması üzere belirtilerin retinanın yerinden ayrılması olan retina dekolmanının bulguları olabileceğini belirterek “Bu belirtiler varsa çabucak bir göz tabibine görünmek gerekir. Retina dekolmanı ihmal edilirse önemli ve kalıcı görme kaybına neden olabilir” diyor.
Beğenilen, görmeden sorumlu ağ tabakanın (retina) alttaki takviye dokusundan ayrılması manasına gelen retina dekolmanı, tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına neden olabiliyor. Prof. Dr. Sinan Tatlıpınar, toplumda görülme sıklığı az olmayan retina dekolmanını şu biçimde tanımlıyor:
“ Ağ tabakayı (retina) zihnimizde canlandırmak gerekirse fotoğraf makinesinin sineması olarak düşünebiliriz. Retina olağan şartlarda göz duvarında alttaki dayanak hücre katmanına yapışık olarak durmaktadır. Lakin farklı nedenlerden ötürü bu iki katman ortasına sıvı girerse retina yerinden ayrılır ve bu retina dekolmanı olarak isimlendirilir. Basitçe anlatmak gerekirse duvar kağıdının duvardan ayrılması olarak düşünebiliriz. Toplumda görülme sıklığı yaklaşık olarak onbinde birdir.
Retina dekolmanının temel olarak iki çeşidi olduğunu belirten Dr. Tatlıpınar “Retina dekolmanı iki çeşittir. Birincisi yırtıklı dekolmandır ve en sık görülen tiptir. Oburu de yırtık olmaksızın gelişen tiptir. Yırtıklı retina dekolmanı, retinada meydana gelen bir yırtık sonucu göziçi sıvısının bu delikten retinanın altına kaçması nedeniyle oluşur. Yırtıklı olmayan retina dekolmanında ise şeker hastalığı, gebeliğe bağlı hipertansiyon üzere hastalıkların tesiriyle retinanın çekintiye uğraması ve retina altındaki damarsal katmandan sıvı kaçağına bağlı olarak ağ katman yerinden ayrılabilir” diyor.
Belirtileri sinek uçuşması ve ışık çakmaları
Retina dekolmanı olan bir şahısta en çok görülen belirtilerin beğenilen sinek uçuşuyormuş üzere noktalar ve ışık çakmaları olduğunu söyleyen Dr. Tatlıpınar, öbür belirtileri ise şöyle anlatıyor:
“Sinek uçuşmalarının nedeni, gözü dolduran jölemsi hususun (vitreus) sıvılaşması ile meydana gelen küçük yoğunlaşmalardır. Başka bir neden ise retinadaki yırtılmaya bağlı göziçi kanama olabilir. Bilhassa uçuşmalar birdenbire meydana geldiyse bir anormalliğin bulgusudur. O yüzden ani uçuşma hisseden bütün hastaların muayene olmasını öneriyoruz. Zira bu belirti vitreusta sıvılaşmanın ya da bir yırtığın habercisi olabilir. Bir öteki belirti ise ışık çakmalarıdır. Bunun nedeni hareketli jölenin retinaya yapışık olduğu alanlardan yaptığı çekintidir. Retina dokusu enerjiyi ışık olarak hissettiği için çekintiyi de ışık olarak algılar. Hastaların daima flaş çakması olarak tanım ettikleri bu belirti bizim için bir yırtık oluşma açısından hayli kıymetlidir.
Retina dekolmanı ile belirtilerin önemsenmemesinin olumsuz sonuçlar doğurduğunun altını bilhassa çizen Dr. Tatlıpınar, “Hasta tüm bu bulguları önemsemezse retina dekolmanı ilerleyerek merkezi görmeyi etkileyecektir. Sonuçta hasta önemli bir görme kaybı ile bize gelebilir” diyerek retina dekolmanı tedavisi konusunda ise şunları söylüyor:
“Gözbebeklerini büyütelerek yapılan detaylı muayeneden sonra yırtık ve kanamaların olduğu yerleri tespit edilir. Şayet yalnızca yırtık tespit edersek etrafına lazer uygulayarak sıvının retinanın altına akmasını engellenebilir. Ancak bu yalnızca erken devirde olabiliyor. Retinanın altına sıvı kaçmışsa ve retina yerinden ayrılmışsa o vakit ameliyat gerekiyor. Bu ameliyat farklı tekniklerle yapılabiliyor. Uygun hallerde göziçine özel bir gaz enjeksiyonu ile retina eski yerine itilip akabinde etrafına lazer yapılarak hasta tedavi edilebilir. Öbür bir sistem ise çevreleme cerrahisi denen teknikle gözün etrafına özel bir bant yerleştirmektir. Son yıllarda ise vitrektomi cerrahisi retina dekolmanında sık kullanılan bir metoddur.