Bebeklerde göz çevresindeki hemanjiyomlar ve tedavileri

21 Kasım 2021 Pazar

Kapiller hemanjiyomlar çocuklarda göz etrafında en sık görülen kitlelerdir. “İnfantil yahut konjential hemanjiyom” olarak da isimlendirilirler.
Kapiller hemanjiyomlar küçük damarların olağandışı biçimde çoğalmasından meydana gelir. Bu çoğalmanın neden kaynaklandığı tam olarak bilinmez.
Hemanjiyomlar çoğunlukla doğumdan bir kaç hafta sonra yahut doğumda fark edilir. Cilt yüzeyinde, cilt altında yahut daha derinde olabilir.
Hemanjiyomlar ciltte olduklarında parlak kırmızı renkte görünür. Cilt altında, lakin yüzeye yakın olduklarında, ciltte yumuşak bir kabarıklık ve mavimsi-mor bir renk değişikliği oluştururlar. Ağlamakla renkleri yoğunlaşır ve boyutları büyür, basmakla sararır ve küçülürler.
Bebeklerde, bedende birden fazla yerde hemanjiyom olabilir. Bilhassa büyük boyuttaki hemanjiyomlar, bazen öbür doğumsal anomalilerle birlikte olabilir.
HEMANJİYOMLARIN SEYRİ
Kapiller hemanjiyomlar doğumdan sonraki aylar içinde, süratli bir büyüme gösterir. Bu büyüme, çoğunlukla çocuk bir yaşına, bazen iki yaşına gelinceye kadar sürer. Bu devirden sonra hemanjiyomun büyümesi durur ve küçülme evresi başlar.
Hemanjiyomlar süratli büyür, lakin yavaş küçülürler. Birden fazla çocukta hemanjiyom, çocuk okul çağına, 6-7 yaşına gelinceye kadar kaybolur. Ciltteki hemanjiyomlarda, kaybolma süreci ne kadar uzun sürerse, hemanjiyomun yerinde cilt izi kalması riski de o kadar artar.
GÖZ ETRAFINDAKİ HEMANJİYOMLAR İÇİN TIBBİ İNCELEMELER
Bebeklerde göz etrafındaki bütün damar kitleleri kapiller hemanjiyom değildir. Farklı damar kitleleri de hemanjiyoma benzeri bir manzara oluşturabilir.
Tedaviden evvel bunlar ortasında ayrım yapmak ve kesin teşhisi koymak gerekir. Bunun için, hastaların birçoklarında klinik muayene kafidir ve ek bir inceleme yapmak gerekmez.
Kimi hastalarda, bilhassa hemanjiyom büyük ve derinde olduğunda, MR inceleme ve/veya ultrasonla hemanjiyomu görüntülemek gerekebilir.
Seyrek olarak, hemanjiyomların kesin tanısı için, lezyondan örnek alıp patolojik inceleme yapmak (biyopsi) gerekir.
GÖZ ETRAFINDAKİ HEMANJİYOMLARIN TESİRLERİ
Hemanjiyomlar, gözkapaklarında yahut göz küresinin gerisinde yeraldığında, gözkapaklarında düşme (ptozis), sarkma, biçim bozukluğu, astigmatizma, göz küresinde öne çıkma (proptozis) ve gözün yana itilmesi üzere problemlere yolaçabilir.
Bu meseleler çocukta göz tembelliğine neden olabilir.
Hemanjiyomlar bilhassa büyük ve derinde olduklarında gözü çevreleyen kemik yuvanın (orbita) büyümesine neden olabilir.
Hemanjiyomlar gözyaşı kanalı etrafında yeraldığında, kanal tıkanıklığı ve göz sulanmasına neden olabilir.
Yüzeyel hemanjiyomlar bazen kanayabilir ve inatçı yaralar açılabilir.
GÖZ ETRAFINDAKİ HEMANJİYOMLARIN TEDAVİSİ: GÖZ DOKTORLARININ ROLÜ
Göz etrafındaki tüm hemanjiyomları tedavi etmek gerekmez.
Hemanjiyomlar yalnızca, yukarda belirtilen nedenlerle göz tembelliği ve göz fonksiyonlarına ziyan verme riski varsa, tedavi edilmelidir. Bu riskin olup olmadığına en düzgün bir göz hekimi karar verebilir.
Bu yüzden göz etrafındaki bütün hemanjiyomlar kesinlikle bir göz doktoru tarafından görülmeli ve onun kontrolü altında tedavi edilmelidir.
Bebeklerde göz etrafındaki hemanjiyomlar öncelikle ilaçla tedavi edilir.
Günümüzde hemanjiyomların birçoklarını ilaçla başarılı biçimde tedavi etmek mümkündür. İlaç tedavisi, çocuğa ağızdan ilaç verilerek yahut bazen hemanjiyom içine iğne yapılarak uygulanır. Bazen de her iki prosedürü birlikte uygulamak gerekebilir.
İlaç tedavileri hastaların birçoklarında önemli, kalıcı yanetkilere neden olmaz. Lakin hastaların sistemli olarak denetim edilmesi gerekir. Tedavi kararı ve hastanın izlenmesi için göz ve çocuk doktorları işbirliği yapabilir.
İlaca yanıt vermeyen az sayıdaki hastada, göz etrafındaki ciltaltı-derin (orbital) kapiller hemanjiyomlar ameliyatla çıkartılabilir.
Bu süreçler orbita cerrahisi konusunda tecrübeli göz doktorları tarafından yapılır.