Akıllı Telefonlar ve Göz Sağlığı

28 Eylül 2020 Pazartesi

Miyop (uzağı net görememe) toplumda en sık görülen kırma kusurlarından birisidir.
Miyopinin ortaya çıkışında ailesel (genetik) faktörlerin yeri giderek daha iyi ortaya
konmakta. Örneğin anne veya babası miyop olan bir çocuğun doğar doğmaz olmasa bile
ilerleyen yaşla birlikte, özellikle okul çağı döneminde miyop olma ihtimalinin daha yüksek
olduğu biliniyor. Buna karşın anne veya babası miyop olan çocuk ve gençlerde daha
yüksek miyopi numaraları ile sıkça karşılaşıyoruz. Burada ailesel yatkınlıkla beraber
çevresel faktörlerin de katkısı giderek daha çok ilgimizi çekiyor, araştırma konusu oluyor.
Örneğin açık havada daha çok vakit geçiren çocuklarda miyopinin daha seyrek
görüldüğünü ortaya koyan çalışmalar literatüre girmiş durumda. Özellikle çocuklarımızın
görme kusurlarının aktif olarak değiştiği ilk 8-10 yaş döneminde daha sık dış aktivitelerle
ilgilenmesi miyopi gelişim riskini azaltıyor olabilir.
Bazı çalışmalarda bir kuşaktan sonrakine daha sık miyoplaşma görüldüğü, hatta ülkedeki
eğitim düzeyinin artması, sanayileşme ve teknolojik ilerlemenin yaygınlaşmasına bağlı
olarak da miyopinin daha sık görüldüğü gösterilmiş. Bu da miyopinin gelişmesi ile artan
eğitim düzeyinin, uzayan yakın çalışma (okuma, bilgisayar) saatlerinin artmasının etkisi
olabileceğini bize düşündürüyor.
Son yıllarda giderek daha yaygın kullanılan, hatta hepimizin günlük hayatının parçası
haline gelen akıllı telefonlar ise miyopinin tetiklenmesinde ve artmasında yepyeni bir etken
olabilir. Günlük yaşamdaki mevcut yakın çalışma yüküne ek olarak, gözlerimizi daha da
yakın bir faaliyete zorlayan bu cihazlar, genellikle standart okuma mesafesi olan 40-50
cm.den daha da yakında tutuluyor, genellikle de daha küçük cisimleri görmek için bizleri
zorluyor. Bu da miyopinin ortaya çıkmasında ve ilerlemesinde yepyeni bir risk faktörü
olabilir.
Ne Yapmalı?
Özellikle göz numarasının aktif olarak değiştiği ve gözde emetropizasyon adı verdiğimiz
numaranın doğal gelişim süresi içinde düzene girdiği ilk 9-18 aylık sürede bebeklerimizi bu
tür cihazlardan uzak tutmak yararlı olacaktır. Emetropizasyonın azalarak da olsa sürdüğü
ilk 8-10 yaş ve hatta sonrası döneminde de çocuklarımızı bu tür cihazlardan mümkün
olduğunca belli kurallar koyarak, süre sınırları getirerek faydalandırmak önemli olabilir.
Miyop olmayan çocuğumuzun miyoplaşma riskini bu şekilde azaltabilir, miyop olan
çocuğumuzun da numara artış hızını bu şekilde yavaşlatabiliriz. Günümüz dünyasında
zaten çocuklarımız yoğun bir biçimde okul, ders, proje, gibi aktivitelerle bilgisayar
kullanıyor, okuyorlar. Dahası bilgi akışının bu derece arttığı bir dünyada bu cihazları
kullanmak kaçınılmaz hale geliyor.